Διήμερο επιστημονικό συνέδριο με θέμα «Διάσωση και ψηφιοποίηση τεκμηρίων και αρχειακών συλλογών. Διερεύνηση τρόπων ανάδειξης του αρχειακού πλούτου της σύγχρονης Σπάρτης» διοργανώνει ο Φορέας Ιστορικής Έρευνας «Σπάρτη 2034», με τη συμμετοχή κορυφαίων εθνικών οργανισμών και φορέων.
Το συνέδριο έχει τεθεί υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος και θα πραγματοποιηθεί στον Μυστρά, το Σάββατο 21 και την Κυριακή 22 Ιουνίου 2025, στον συνεδριακό χώρο του ξενοδοχείου Mystras Grand Palace Resort & Spa.
Ακολουθεί το αναλυτικό πρόγραμμα του συνεδρίου:
Σάββατο 21-6-2025
9:00 | Προσέλευση – Εγγραφές
9:30 | Καλωσόρισμα από τον Ιδρυτή του Φορέα Ιστορικής Έρευνας «Σπάρτη 2034», Νίκο Ι. Καρμοίρη
9:40 | Χαιρετισμοί Επισήμων Αρχών
Α’ Συνεδρία: Σπαρτιατικά αρχεία εντός εκτός κι επί τα αυτά
Συντονισμός: Χριστιάνα Χιώτη, Εκδότρια εφημερίδας «Λακωνικός Τύπος»
10:30 | «Το Αρχείο της οικογένειας Κοπανίτσα στη Βιβλιοθήκη της Βουλής: Ιστορική μνήμη, αρχειακή διαχείριση, σύγχρονη ανάδειξη»
– Αγγελική Καραπάνου, Προϊσταμένη Τμήματος Κοινοβουλευτικών Αρχείων της Βιβλιοθήκης της Βουλής
10:45 | «Αναζητώντας Ιστορικές Πηγές για τη Λακωνική Γη: Οι Αρχειακές Συλλογές της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος»
– Δρ. Εύη Καπώλη, Ιστορικός – Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος
11:00 | «Λακεδαίμονες αγωνιστές της Επανάστασης μέσα από τα Αρχεία της ΙΕΕΕ»
– Άννα Κάνδια, Επιμελήτρια Αρχείου Ιστορικών Εγγράφων της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος
– Ρεγγίνα Κατσιμάρδου, Επιμελήτρια Αρχείου Ιστορικών Εγγράφων της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος
11:15 | «Η εκατονταετής παρουσία της Alpha Bank στη Σπάρτη: συνεισφορά των πηγών του Ιστορικού της Αρχείου στη μελέτη της τοπικής οικονομίας»
– Αναστάσιος Στεργίου, Αρχειονόμος-Ιστορικός, Ιστορικό Αρχείο Alpha Bank
11:30 | «Συλλογή χειρογράφων τεκμηρίων για την κατοχική και μετακατοχική Λακωνία»
– Αθανάσιος Φωτόπουλος, π. Καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Πανεπιστημίου Πατρών
11:45 | «Η σημασία της δημιουργίας ενός αρχείου χαρακτικών της Σπάρτης και των περιχώρων της»
– Αντώνης Τάντουλος, Συλλέκτης και ερευνητής χαρακτικών
12:00 | Ανοιχτή Συζήτηση
Β’ Συνεδρία: Αρχεία και ΜΜΕ
Συντονισμός: Χρυσαυγή Ατσιδάκου, Συμβολαιογράφος, Διαμεσολαβήτρια, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου ΕΡΤ Α.Ε., M2 Prof Media Law
12:45 | «Το Αρχείο της ΕΡΤ και η οπτικοακουστική μνήμη»
– Βασίλης Αλεξόπουλος, Διευθυντής Αρχείου ΕΡΤ Α.Ε.
13:00 | «Το Ιστορικό Αρχείο των εφημερίδων “ΤΟ ΒΗΜΑ” και “ΤΑ ΝΕΑ” στην εποχή του ψηφιακού κόσμου και της τεχνητής νοημοσύνης»
– Γιάννης Θ. Διαμαντής, Δημοσιογράφος, Υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»
– Εμμανουήλ Γαρουφάλλου, Καθηγητής, Διευθυντής Ερευνητικού Εργαστηρίου ΜεταΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (Διαχείρισης Πληροφοριών και Δεδομένων) Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος, Σύμβουλος και Επιστημονικά Υπεύθυνος της ανάπτυξης του Αρχείου της ALTER EGO MEDIA
13:15 | «Το Ιστορικό Αρχείο της “Καθημερινής”: Πώς ένα ιστορικό αρχείο διατηρείται ζωντανό»
– Βασίλης Μηνακάκης, Επιμελητής των ιστορικών εκδόσεων της εφημερίδας «Η Καθημερινή»
13:30 | Ανοιχτή Συζήτηση
Γ’ Συνεδρία: Αρχεία και Εκκλησία
Συντονισμός: Χρήστος Πετρούλιας, Δημοσιογράφος, Αρχισυντάκτης εφημερίδας «Λακωνικός Τύπος»
14:00 | «Αρχείο Ιεράς Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Σπάρτης: Πρώτες προσπάθειες τεκμηρίωσης και οργάνωσης»
– Ευάγγελος Θεοδώρου, Βιβλιοθηκονόμος-Αρχειονόμος, Υποψήφιος Διδάκτωρ ΕΚΠΑ, Εκπρόσωπος Ιεράς Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Σπάρτης
14:15 | «Το Ιστορικό Αρχείο της Εκκλησίας της Ελλάδος (ΙΑΕΕ) στην ψηφιακή εποχή: Η περίπτωση των μοναστηριακών αρχείων της Ι. Μητρόπολης Μονεμβασίας και Σπάρτης»
– Ευστάθιος Χιώλος, Υπάλληλος Ιστορικού Αρχείου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Υπ. Διδάκτωρ Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ
14:30 | «Έρευνα στα ψηφιακά αποθετήρια της Ευρώπης. Πτυχές της Χριστιανικής λατρείας στη Λακεδαιμονία και της τιμής των Αγίων της»
– πρωτοπρεσβύτερος Χρυσοβαλάντης Θεοδώρου, Εφημέριος Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου και Αγίου Στεφάνου πόλεως Αγ. Στεφάνου Αττικής, Δρ. Λειτουργικής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ
14:45 | Ανοιχτή Συζήτηση
15:00-15:45 | Διάλειμμα – Finger Food
Δ’ Συνεδρία: Ιστορίες διάσωσης: Τα αρχεία αφηγούνται
Συντονισμός: Νίκος Ι. Καρμοίρης, Ιστορικός (MSc Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία), Ιδρυτής Φορέα Ιστορικής Έρευνας «Σπάρτη 2034»
16:00 | «Το Αρχείο του Ομίλου Μπουτάρη: σωστική καταγραφή και οι προοπτικές της αξιοποίησης»
– Στέφανος Βαμιεδάκης, Ιστορικός-Ερευνητής, Υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κρήτης, Μέλος της Εταιρείας «Αρχείων Τάξις»
16:15 | «Η προσπάθεια της διάσωσης των αρχειακών τεκμηρίων του Ελληνισμού της Ανατολής από την Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών»
– Νικόλαος Ουζούνογλου, Πρόεδρος Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών
16:30 | «Ένα αρχαίο μοναστηριακό αρχείο αφηγείται: Η Ιερά Μονή Σινά τον 18ο αιώνα»
– Ευάγγελος Θεοδώρου, Βιβλιοθηκονόμος-Αρχειονόμος, Υποψήφιος Διδάκτωρ ΕΚΠΑ
16:45 | «Διαχείριση και συντήρηση αρχειακών συλλογών: προκλήσεις και εφαρμοσμένες λύσεις αποθήκευσης, αριθμοδότησης και συντήρησης»
– Νικόλαος Μαντζούρης, Καθηγητής (ΕΔΙΠ) Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας, Συντηρητής χαρτιού και βιβλίου
– Αντώνιος Πετράς, Συντηρητής χαρτιού και βιβλίου
17:00 | «Η διάσωση των άυλων αρχείων που βρίσκονται στη μνήμη του λαού μας. Οι εμπειρίες ενός ερευνητή στη Λακωνία από τη δεκαετία του ΄50 μέχρι σήμερα»
– Μηνάς Αναστασάκης, Ερευνητής
17:15 | «Γενεαλογικά δέντρα της περιοχής των Βατίκων Λακωνίας. Αναδιφώντας σε προφορικές μαρτυρίες και αρχεία»
– Νικόλαος Παυλάκης, Ερευνητής τοπικής ιστορίας
17:30 | «Η διάσωση του αρχείου του Δήμου Σπαρτιατών»
– Προφορική μαρτυρία Τάσου Βεκράκου, Εμπόρου, πρώην Δημοτικού Συμβούλου Δήμου Σπαρτιατών
(Καταγραφή-Συνέντευξη: Νίκος Ι. Καρμοίρης)
17:45 | Ανοιχτή Συζήτηση
18:00 | Λήξη Εργασιών Α’ ημέρας
Κυριακή 22-6-2025
10:15 | Προσέλευση
Ε’ Συνεδρία: Ιστορίες Αρχείων: Οι φορείς αφηγούνται…
Συντονισμός: Γιάννης Τσουλόγιαννης, Διδάκτωρ Ιστορίας Πανεπιστημίου Κρήτης, Καθηγητής Β’/θμιας Εκπαίδευσης
10:30 | «Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ: Οι πολλαπλοί του ρόλοι και η συμβολή του στη διαφύλαξη και ανάδειξη της ιστορίας ενός θεσμού»
– Χάιδω Μπάρκουλα, Υπεύθυνη Αρχειακών Συλλογών Ιστορικού Αρχείου Πανεπιστημίου Αθηνών, ΕΔΙΠ Τμήμα Κοινωνιολογίας ΕΚΠΑ
– Χριστίνα Μπάκουλα, Υποψήφια Διδάκτωρ Ιστορίας ΕΚΠΑ, & Υπεύθυνη Ψηφιακών Συλλογών και Ερευνητικών Αιτημάτων του Ιστορικού Αρχείου ΕΚΠΑ
10:45 | «Το Εργαστήριο Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας (Καλαμάτα) του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, η πρόσκτηση αρχειακού υλικού και οι δράσεις του»
– Θανάσης Χρήστου, Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Δ/ντης Εργαστηρίου
11:00 | «Τα Διπλωματικά Αρχεία στη νέα εποχή»
– Γιώργος Πολυδωράκης, Εμπειρογνώμονας Πρεσβευτής-Σύμβουλος Β΄, Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του Υπουργείου Εξωτερικών
11:15 | «Η συμβολή της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού στη στρατιωτική ιστοριογραφία του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους»
– Συνταγματάρχης (ΠΖ) Δοξάκης Κομήτης, Διευθυντής του ΓΕΣ/Δ4 (Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού)
11:30 | «Διαφύλαξη, Ψηφιοποίηση και Ανάδειξη του Ιστορικού Αρχείου της Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού»
– Πλωτάρχης (ΕΕ) Αθανάσιος Παπαδημητρόπουλος ΠΝ, Τμηματάρχης Τμήματος Ναυτικής Ιστορίας και Περιοδικών Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού
11:45 | «Ιστορικό Αρχείο ΔΕΗ: Τα αρχεία του εξηλεκτρισμού και η τοπική ιστορία»
– Δρ. Μαρία Μαυροειδή, Ιστορικός, Βιομηχανική Αρχαιολόγος, Υπεύθυνη Ιστορικού Αρχείου ΔΕΗ
12:00 | Ανοιχτή Συζήτηση
12:15 – 12:30 | Διάλειμμα – Καφές
Στ’ Συνεδρία: Τα αρχεία στον ψηφιακό κόσμο
Συντονισμός: Νικολέττα Γ. Κουλογεωργίου, Αρχαιολόγος, Γραμματέας Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά
12:45 | «Ψηφιακό Αποθετήριο και Ευρετήριο Σύγχρονης Σπάρτης: παρουσίαση ενός οραματικού έργου»
– Νίκος Ι. Καρμοίρης, Ιστορικός (MSc Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία), Ιδρυτής Φορέα Ιστορικής Έρευνας «Σπάρτη 2034»
– Ευαγγελία Παπαδάκη, MSc Αρχειονόμος-Βιβλιοθηκονόμος
13:00 | «INTEROPTICS_Ψηφιακές λύσεις για τον Πολιτισμό»
– Γιώργος Μ. Αναστασάκης, MSc Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων, Υπεύθυνος Ψηφιακών Εφαρμογών INTEROPTICS
– Δρ. Σταύρος Ι. Παπαπαναγιώτου, Γενικός Διευθυντής Internet Business Hellas
– Νίκος Παπάζης, Πληροφορικός, Συνιδρυτής και Γενικός Διευθυντής AltSol
13:15 | «“Ψηφιακά μνημεία και τεκμήρια για τον Ελευθέριο Βενιζέλο”: η εικοσαετής πορεία του ψηφιακού αρχείου του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών & Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” – Χανιά»
– Χαρά Αποστολάκη, Υπεύθυνη Συλλογών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος K. Βενιζέλος»
13:30 | «Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών “Ανέμη”: Σύντομος απολογισμός για την δεκαοχτάχρονη δράση της»
– Ελένη Κωβαίου, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Κρήτης
– Κωνσταντίνος Μ. Παπαδάκης, Υπεύθυνος Κλειστών Συλλογών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Κρήτης
13:45 | «Παρουσίαση του Ψηφιακού Αποθετηρίου Ιστορίας και Πολιτισμού του Δήμου Σαρωνικού: συνεργασίες και προοπτικές»
– Λυδία Αλαγιάννη, MSc Βιβλιοθηκονόμος Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καλυβίων Δήμου Σαρωνικού, Μέλος του ΔΣ της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης
14:00 | «Αρχεία στο Μέλλον: Ψηφιοποίηση, Οργάνωση, Διάδοση, Καινοτομία και Τεχνητή Νοημοσύνη – Η Αποστολή του Ερευνητικού Εργαστηρίου ΜεταΔΕΔΟΜΕΝΩΝ του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος»
– Εμμανουήλ Γαρουφάλλου, Καθηγητής, Πρόεδρος Τμήματος Βιβλιοθηκονομίας, Αρχειονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης της Σχολής Κοινωνικών Επιστημώντου Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος, Διευθυντής Ερευνητικού Εργαστηρίου ΜεταΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
– Γεωργία Ζαφειρίου, Ερευνήτρια Ερευνητικού Εργαστηρίου ΜεταΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (Διαχείρισης Πληροφοριών και Δεδομένων) Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος
– Ελένη Φίλη, Ερευνήτρια Ερευνητικού Εργαστηρίου ΜεταΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (Διαχείρισης Πληροφοριών και Δεδομένων) Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος
14:15 | Ανοιχτή Συζήτηση
14:30 | Συμπεράσματα – Γενική Ανοιχτή Συζήτηση
15:00 | Ευχαριστίες – Λήξη Εργασιών Συνεδρίου