Βιώσιμη ανάπτυξη, ισχυρή περιφερειακή φωνή, αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και ολοκληρωμένη διαχείριση κρίσιμων πόρων, όπως το νερό, βρέθηκαν στο επίκεντρο της τοποθέτησης του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, Δημήτρη Πτωχού, στη συζήτηση των Διαλόγων Νισύρου 2025 για τη βιώσιμη ανάπτυξη νησιών και περιφέρειας.
Συμμετέχοντας σε μία από τις πιο ουσιαστικές πολιτικές συζητήσεις του καλοκαιριού, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου έθεσε στο δημόσιο διάλογο τη μεγάλη πρόκληση των επόμενων ετών: τη διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου περιφερειακής ανάπτυξης, με ξεκάθαρο ρόλο για τις Περιφέρειες, ενίσχυση της τοπικής ελκυστικότητας και σύγχρονες, ρεαλιστικές προσεγγίσεις σε διαχρονικά προβλήματα, όπως το δημογραφικό και η διαχείριση υδάτινων πόρων.
Αφήγημα και ταυτότητα: Όπλο των Περιφερειών για εξωστρέφεια και ανάπτυξη
Απαντώντας στην ερώτηση για το πώς μπορούν οι Περιφέρειες να αποκτήσουν ανταγωνιστική φωνή και παρουσία διεθνώς, ο κ. Πτωχός υπογράμμισε την ανάγκη συγκρότησης ενός ισχυρού, συνεκτικού αφηγήματος, που θα αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής.
«Οι άνθρωποι αγαπούν τις ιστορίες. Αυτός είναι και ο δρόμος για να γίνουν οι Περιφέρειες ελκυστικές, όχι μόνο στους επισκέπτες, αλλά και στους επενδυτές και κυρίως στους ίδιους τους ανθρώπους τους», τόνισε. Όπως εξήγησε, στην Πελοπόννησο ήδη καταβάλλεται συστηματική προσπάθεια να διαμορφωθεί μια νέα, ελκυστική ταυτότητα για τον τόπο, στηριγμένη στην ιστορία, την παράδοση, αλλά και τη σύγχρονη δυναμική.
Ο ρόλος των Περιφερειών στη Βιώσιμη Ανάπτυξη – Προτάσεις για ένα αποτελεσματικό σύστημα
Αναφερόμενος στον ευρύτερο ρόλο των Περιφερειών στη χάραξη της εθνικής στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τόσο των νησιών όσο και της ηπειρωτικής χώρας, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου παρουσίασε τέσσερις καίριες προτεραιότητες:
- Διαχωρισμός αρμοδιοτήτων: «Χρειάζεται ξεκάθαρη κατανομή αρμοδιοτήτων σε όλα τα επίπεδα διοίκησης. Μόνο έτσι θα έχουμε αποδοτικότητα και λογοδοσία», υπογράμμισε.
- Απλοποίηση διαδικασιών: Ο κ. Πτωχός αναφέρθηκε στις πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες που καθυστερούν την ανάπτυξη και την υλοποίηση έργων.
- Θεσμική θωράκιση και διαφάνεια: Τόνισε την ανάγκη ισχυρής θεσμικής θωράκισης, τόσο σε επίπεδο διακυβέρνησης όσο και λογοδοσίας, προκειμένου οι Περιφέρειες να λειτουργούν ως πυλώνες αποτελεσματικότητας και εμπιστοσύνης.
- Χρηματοδοτικά εργαλεία και ανθρώπινο δυναμικό: «Οι Περιφέρειες χρειάζονται περισσότερους πόρους, περισσότερους ανθρώπους και σύγχρονα εργαλεία», είπε, επισημαίνοντας τη σημασία της Πολιτικής Συνοχής της Ε.Ε. ως βασικού αναπτυξιακού εργαλείου.
Το νερό στο επίκεντρο
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Πτωχός στο ζήτημα του νερού, το οποίο χαρακτήρισε ως τη μεγαλύτερη πρόκληση για την Πελοπόννησο τα επόμενα χρόνια. Όπως ανέφερε, η Περιφέρεια δουλεύει ήδη σε τέσσερις παράλληλες δράσεις:
- Ενεργοποίηση αδρανών υποδομών, όπως φράγματα και αντλιοστάσια, που παραμένουν ανεκμετάλλευτα για δεκαετίες.
- Χωροταξικό σχεδιασμό, που περιλαμβάνει τόσο τις ανάγκες άρδευσης και ύδρευσης όσο και την αντιπλημμυρική προστασία.
- Δημιουργία Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης Νερού με δημόσιο χαρακτήρα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος.
- Εκπαίδευση παραγωγών και πολιτών στην ορθολογική χρήση νερού, μέσω προγραμμάτων κατάρτισης και υιοθέτησης καλών πρακτικών.
«Το νερό πρέπει να το αντιμετωπίσουμε ολιστικά, με σχέδιο, συντονισμό και συνεργασία. Χωρίς νερό, δεν υπάρχει παραγωγή, δεν υπάρχει βιώσιμη ανάπτυξη», σημείωσε.
Αποκέντρωση, δημογραφικό και μείωση ανισοτήτων – Οι τρεις μεγάλες προκλήσεις
Ο κ. Πτωχός έκλεισε τη συζήτηση επισημαίνοντας τρεις καίριες προκλήσεις για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση:
- Ουσιαστική αποκέντρωση: «Χωρίς ενίσχυση του ρόλου των Περιφερειών στον στρατηγικό σχεδιασμό, η αποκέντρωση μένει κενό γράμμα», δήλωσε.
- Αντιστροφή του δημογραφικού προβλήματος: Ο κ. Πτωχός ανέφερε πως η Περιφέρεια Πελοποννήσου έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα ανθρώπων πέρα από τα μητροπολιτικά κέντρα, που έχουν τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αλλά έχει το χαμηλότερο ποσοστό αποφοίτων που εργάζονται στην ίδια την Περιφέρεια. «Δεν είμαστε ελκυστικοί για να μείνουν οι άνθρωποι μας. Αυτό πρέπει να το αλλάξουμε», τόνισε.
- Μείωση ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων: Έφερε ως παράδειγμα τις μεγάλες αποκλίσεις στη λειτουργία υπηρεσιών μεταξύ των Περιφερειακών Ενοτήτων, με χαρακτηριστική τη διαφορά στη γραφειοκρατία για έκδοση διπλώματος οδήγησης.
«Χρειάζεται σχέδιο, συνεργασία και τόλμη»
Κλείνοντας τη συζήτηση, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου τόνισε ότι η πορεία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ενίσχυση των Περιφερειών περνά μέσα από ένα τρίπτυχο: σχέδιο, συνεργασία και τόλμη. «Οι Περιφέρειες δεν είναι διακοσμητικοί θεσμοί. Είναι εργαλείο για τη χώρα. Με σύγχρονες δομές, καθαρές αρμοδιότητες και ουσιαστική συμμετοχή, μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα, που θα κρατά τους ανθρώπους στον τόπο τους και θα κάνει τις Περιφέρειες πραγματικό μοχλό προόδου», κατέληξε.