Το Gov.gr Wallet έχει επιτρέψει σε ένα πολύ μεγάλο αριθμό Ελλήνων πολιτών να μπορεί να έχει την ταυτότητα και το δίπλωμα οδήγησης στο smartphone και να μην αγχώνεται για το πορτοφόλι του. Όμως, το Gov.gr Wallet δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκτός των ελληνικών συνόρων, κάτι που θα ήταν ιδιαίτερα πρακτικό. Αλλά αυτό -τουλάχιστον όσον αφορά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης- αναμένεται να αλλάξει σχετικά σύντομα καθώς έρχεται το EUDI Wallet, το ψηφιακό πορτοφόλι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το European Union Digital Identity (EUDI) Wallet είναι ένα πιστοποιημένο ψηφιακό μέσο που επιτρέπει στους χρήστες να αποθηκεύουν και να διαχειρίζονται με ασφάλεια ψηφιακά έγγραφα ταυτότητας (διαβατήριο, ταυτότητα, άδεια οδήγησης κ.ά.), να εκτελούν ασφαλείς ηλεκτρονικές συναλλαγές και να δημιουργούν δεσμευτικές ψηφιακές υπογραφές. Η λύση βασίζεται στην τεχνολογία των verifiable credentials, που διασφαλίζει την αυθεντικότητα και ασφάλεια των εγγράφων, ενώ υποστηρίζει ισχυρή αυθεντικοποίηση πελατών (SCA) και προστατεύει την ιδιωτικότητα των χρηστών.
Ουσιαστικά, το EUDI Wallet, το κανονιστικό πλαίσιο για το οποίο υιοθετήθηκε την άνοιξη του 2024, αποτελεί μία προσπάθεια να δημιουργηθεί μία κοινή «πλατφόρμα» για τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε τα ψηφιακά πορτοφόλια της κάθε ευρωπαϊκής χώρας να γίνονται αποδεκτά στις υπόλοιπες. Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία ένας Έλληνας πολίτης θα μπορεί να ταξιδεύει στις υπόλοιπες 26 χώρες χωρίς να χρειάζεται να έχει την ταυτότητα ή το δίπλωμα οδήγησης του μαζί του σε φυσική μορφή αλλά μόνο σε ψηφιακή. Το πλάνο της ΕΕ είναι στο εκάστοτε ψηφιακό πορτοφόλι να είναι εφικτό να αποθηκεύονται και άλλα έγγραφα, πέραν της ταυτότητας και του διπλώματος οδήγησης, όπως η φοιτητική ταυτότητα και η κάρτα εργασίας.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Στόχος της ΕΕ είναι το EUDI Wallet να τεθεί σε ισχύ στο τέλος του 2026. Στην Ελλάδα, αυτό που θα δούμε είναι, πρακτικά, μία αναβαθμισμένη έκδοση του υφιστάμενου Gov.gr Wallet καθώς θα πρέπει να πληρούνται μία σειρά από επιπλέον χαρακτηριστικά ασφαλείας. Το έργο το έχει αναλάβει το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ) και όλα δείχνουν ότι η Ελλάδα θα είναι από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που θα υποστηρίζουν πλήρως τις προδιαγραφές του EUDI Wallet.
Αυτό που θα πρέπει να επισημανθεί είναι ότι αυτή την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη μία σειρά από διακρατικά προγράμματα όπου δοκιμάζονται διάφορα σενάρια χρήσης των ψηφιακών πορτοφολιών που ακολουθούν τις προδιαγραφές του EUDI Wallet.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα «τρέχει» κοινοπραξία στην οποία μετέχει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το εργαστήριο Καινοτομίας και Διοίκησης Πληροφορίας (i4m Lab) και αφορά τη δοκιμή μίας τέτοιας εφαρμογής στην ακτοπλοϊκή εταιρεία Fast Ferries με στόχο να εντοπιστούν τα οφέλη στους κλάδους της ακτοπλοΐας και των αερομεταφορών, τόσο όσον αφορά στους ταξιδιώτες όσο και στις επιχειρήσεις.
Αν και το ψηφιακό πορτοφόλι που χρησιμοποιήθηκε στο συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν θα είναι αυτό που θα δούμε τελικά στην Ελλάδα, τα αποτελέσματα των δοκιμών, όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια πρόσφατης σχετικής παρουσίασης ήταν αρκετά ενδιαφέροντα. Η υιοθέτηση του ψηφιακού πορτοφολιού μείωσε δραστικά τον χρόνο κράτησης και επιβίβασης, απλοποιώντας τη διαδικασία έκδοσης εισιτηρίων και πληρωμών, ενώ ενίσχυσε σημαντικά την ακρίβεια των δεδομένων και την εμπειρία των επιβατών. Επίσης, η αξιοποίηση της ψηφιακής ταυτότητας και της βιομετρικής αναγνώρισης μπορεί να περιορίσει δραστικά τον χρόνο αναμονής στα αεροδρόμια και να ενισχύσει την ασφάλεια των πτήσεων.