Facebook, Instagram, Twitter και πολλά ακόμη κοινωνικά δίκτυα αποτελούν πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας δισ. ανθρώπων στον πλανήτη. Και παρά τις ειδοποιήσεις των ειδικών για τους κινδύνους που ενέχουν, ο κόσμος μοιάζει όλο και πιο εθισμένος σε αυτά. Το μυστικό της επιτυχίας βρίσκεται στο σχεδιασμό τους που ακολουθεί ‘αλάνθαστες’ συνταγές.
Οι περισσότεροι άνθρωποι τα χρησιμοποιούν για να επικοινωνούν με οικογένεια, φίλους, συναδέλφους, γνωστούς και να ενημερώνονται από αυτά. Η ταχύτητα και ο όγκος πληροφορίας που προσφέρουν είναι ασυναγώνιστα. Αυτό όμως από μόνο του δεν αρκεί για να φέρει διαφημίσεις και κέρδη στις εταιρείες που τα διαχειρίζονται. Σκοπός είναι οι χρήστες να μείνουν όσο περισσότερο “κολλημένοι” μπορούν σε αυτά. Να τα χρησιμοποιούν πάντα και παντού. Και κυρίως, να “μένουν” σε αυτά όσο περισσότερη ώρα γίνεται.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι βρήκαν το “μυστικό” που καθιστά τόσο ελκυστικά και εθιστικά τα social media. Και η απάντηση είναι πολύ πιο απλή – και άσχετη με θέματα τεχνολογίας – από ότι θα μπορούσε να φανταστεί κανείς: Τα… καζίνο! Μια σειρά από “φτηνά” κόλπα – όπως τα χαρακτηρίζουν οι επικριτές τους – μέσω των οποίων χειραγωγούνται οι χρήστες ώστε να περνάνε ατελείωτες ώρες στα social media και να επιστρέφουν σε αυτά ξανά και ξάνά, δίχως να συνειδητοποιούν τον εθισμό τους.
Η αρχή έγινε με την εισαγωγή του περίφημου “like” από το Facebook το 2009. Το περίφημο σύμβολο “εκδημοκρατισμού” Ίντερνετ, κατέληξε να έχει αρνητικές επιπτώσεις, όπως παραδέχθηκε ο ίδιος ο εμπνευστής και δημιουργός του Τζάστιν Ρούμπινσταϊν. Σήμερα, δεν υπάρχει άνθρωπος πια που να ανεβάζει κάτι σε οποιοδήποτε κοινωνικό δίκτυο, χωρίς την ελπίδα ότι αυτό θα είναι αρεστό σε όσο περισσότερους ανθρώπους είναι δυνατό. Αυτή η ανάγκη επιβεβαίωσης και “επιβράβευσης” είναι που κάνει εκατ. ανθρώπους να προσπαθούν καθημερινά, ξανά και ξανά, με όλους τους δυνατούς τρόπους, να “υπάρξουν” διαδικτυακά και να κερδίσουν τις εντυπώσεις των υπολοίπων.
Οι ειδικοί άρχισαν μάλιστα να χρησιμοποιούν και ένα νέο όρο για αυτό: Η “οικονομία της προσοχής” περιγράφει ακριβώς τη διαδικτυακή εμπορευματοποίηση της προσοχής ενός ανθρώπου με σκοπό το κέρδος. Όσο περισσότερους χρήστες έχει ένα κοινωνικό δίκτυο, τόσο πιο αποτελεσματικό είναι για τους διαφημιστές, άρα και τόσο περισσότερο αυξάνονται τα κέρδη από τις διαφημίσεις.
Η ίδια λογική χρησιμοποιείται πλέον και στα κινητά τηλέφωνα, από όπου γίνεται πλέον κατά κύριο λόγο η χρήση των social media. Χαρακτηριστικό παράδειγμα π.χ. στο Facebook αποτελεί η αυτόματη ανανέωση της ροής που πλέον γίνεται απλώς αγγίζοντας την οθόνη. Με την ελπίδα ότι θα βρούμε κάτι νέο, κάτι πιο ενδιαφέρον, κάτι πιο μοναδικό, ίσως μια ενημέρωση που χάσαμε, ανανεώνουμε τη ροή ξανά και ξανά, σαν να μην υπάρχει αύριο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η λογική που χρησιμοποιείται σε αυτήν την περίπτωση είναι ακριβώς ίδια με αυτή των… “κουλοχέρηδων” στα καζίνο! Και η οποία στηρίζεται σε μία από τις βασικές αρχές της ψυχολογίας: Τη γλύκα και την ηδονή της προσμονής. Κάποια στιγμή θα πετύχουμε το Τζακ Ποτ… Κι ας μην ξέρουμε ούτε εμείς οι ίδιοι τι είναι αυτό…
news247.gr