Το Facebook έχει αναθέσει τη διαδικασία ανίχνευσης και περιορισμού των Fake news σε μια τρίτη εταιρεία, η οποία ωστόσο μπορεί να διαχειριστεί μόνο ένα μικρό μέρος των ψευδών ειδήσεων που πλημμυρίζουν καθημερινά το δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο, σύμφωνα με συνεντεύξεις ανθρώπων που εμπλέκονται στη διαδικασία. Screenshots που έφτασαν στο Bloomberg αποκαλύπτουν την προχειρότητα της διαδικασίας, που αποδεικνύεται μάλλον αναποτελεσματική στον περιορισμό της παραπληροφόρησης.
Οι ελλείψεις στη διαδικασία υπογραμμίζουν ένα θεμελιώδες ερώτημα που θα συζητηθεί αυτή την εβδομάδα όταν εταιρείες του Διαδικτύου καταθέσουν μπροστά στις επιτροπές του Κογκρέσου: Πόσο υπεύθυνα πρέπει να θεωρούνται το Facebook, το Google και το Twitter για πληροφορίες που διανέμονται από άλλους μέσω των συστημάτων τους;
Το Facebook άρχισε να παρατηρεί ότι τα fake news γίνονταν trending στο δίκτυό του ήδη από το καλοκαίρι του 2016 και πέρασε πολύς καιρός για την ανάληψη οποιασδήποτε ευθύνης από την εταιρεία. Λίγες μέρες μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Facebook, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, δήλωσε ότι είναι παράλογο να πιστεύει κανείς ότι οι ψευδείς ειδήσεις είχαν επηρεάσει τους ψηφοφόρους. Όμως, καθώς έγινε φανερό ότι μερικές ψευδείς πολιτικές ιστορίες είχαν μεγάλη επισκεψιμότητα στο Facebook, ο Ζούκερμπεργκ δέχθηκε επικρίσεις και αναγκάστηκε να δώσει προτεραιότητα στη λύση αυτού του προβλήματος με την προσπάθεια ελέγχου των πραγματικών περιστατικών.
Στις αρχές του 2017, το Facebook υπέγραψε μια ετήσια σύμβαση με το PolitiFact, το Snopes, το ABC News, το factcheck.org και το Associated Press για να καταφέρουν να «ξεσκεπάσουν» τις ψευδείς ειδήσεις. Η εταιρεία ισχυρίστηκε ότι η η ανάθεση αυτής της διαδικασίας σε άλλες εταιρείες βοήθησε στην διαχείριση του προβλήματος χωρίς να χρειάζεται το Facebook να κάνει τον «δικαστή» για το τι είναι αληθές ή αναληθές. Κάποιοι πιο «καχύποπτοι», πάντως, ισχυρίζονται ότι ο Ζούκερμπεργκ βρήκε αυτόν τον τρόπο για να αποφύγει την αυστηρή εποπτεία, από τη μία, και από την άλλη να διασφαλίσει την υψηλή κερδοφορία του κοινωνικού δικτύου.
Μια προηγούμενη προσπάθεια του Facebook να προσλάβει ανθρώπους για να οργανώνει και να «εξετάζει» τα άρθρα επικρίθηκε ως μεροληπτική και τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης της εταιρείας δεν είναι ακόμα αρκετά έξυπνα για να καθορίζουν τι είναι ύποπτο. Ωστόσο, μια καλύτερη ματιά στη λειτουργία του Facebook δείχνει ότι η ανθρώπινη προσέγγιση είναι απίθανο να καταφέρει να ελέγξει ένα πρόβλημα που εξακολουθεί να αναπτύσσεται και να εξαπλώνεται παγκοσμίως.
Όταν αρκετοί χρήστες του Facebook αναφέρουν ένα άρθρο ως ψευδές, αυτό καταλήγει σε ένα πίνακα εργαλείων, προσβάσιμο από το προσωπικό ελέγχου των πέντε οργανισμών, σύμφωνα με screenshots που αποκτήθηκαν από το Bloomberg και τα οποία έδειξαν μια έκρηξη ψευδών ειδήσεων. Μια λίστα αμφισβητήσιμων ειδήσεων εμφανίζεται με σκούρα μπλε γραμματοσειρά του Facebook, προσβάσιμη μόνο στους δημοσιογράφους των 5 οργανισμών.
Μια στήλη στα δεξιά κάθε άρθρου δείχνει πόσο δημοφιλής ήταν μεταξύ των 2 δισεκατομμυρίων χρηστών του Facebook. Στην επόμενη στήλη, οι υπάλληλοι που ελέγχουν την αυθεντικότητα του άρθρου μπορούν να το χαρακτηρίσουν σαν «αληθινό», «ψευδές» ή «δεν αμφισβητείται», παρέχοντας και έναν σύνδεσμο προς τις δικές τους ιστοσελίδες όπου εξηγούν το σκεπτικό της απόφασής τους.
Οι ιστότοποι ελέγχου των ειδήσεων πρέπει σε πολλές περιπτώσεις να απομονώσουν την ίδια ιστορία πολλές φορές και δεν είναι πάντα σαφές πόσο αποτελεσματικά μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, σύμφωνα με συνεντεύξεις των υπαλλήλων.
Εάν δύο από τις εταιρείες ελέγχου των ειδήσεων χαρακτηρίσουν μία είδηση σαν «ψευδή», δίπλα από το άρθρο στο News Feed του Facebook, εμφανίζεται η ετικέτα: «αμφισβητούμενο». Αυτό συνήθως περιορίζει τον αριθμό των ανθρώπων που θα διαβάσουν την είδηση κατά 80%, δήλωσε πρόσφατα το Facebook αλλά η διαδικασία παίρνει συνήθως παραπάνω από τρεις ημέρες.
«Μπορεί να χρειαστεί ακόμη παραπάνω χρόνος για να είμαι ειλικρινής», δήλωσε ο Άαρον Σάροκμαν, εκτελεστικός διευθυντής του PolitiFact. «Όλοι επιθυμούν μεγαλύτερη διαφάνεια». Η ομάδα έχει χαρακτηρίσει περίπου 2.000 συνδέσμους στο Facebook ως ψευδείς μέχρι στιγμής, αλλά ο ίδιος λέει ότι ποτέ δεν είδε προσωπικά τον χαρακτηρισμό «αμφισβητούμενο» στο κοινωνικό δίκτυο.
Πριν από τις αμερικανικές εκλογές, το PolitiFact επέλεξε να μείνει μακριά από προφανώς ψευδείς ειδήσεις ή hoaxes, υποθέτοντας ότι λογικοί άνθρωποι θα δουν μια ιστορία, όπως για παράδειγμα ότι ο Πάπας επιδοκιμάζει τον Ντόναλντ Τραμπ και θα καταλάβει ότι ήταν clickbait. Αλλά όταν έγινε φανερό ότι τέτοιες ειδήσεις γίνονταν viral και τραβούσαν την προσοχή ανθρώπων που είχαν προδιάθεση να τις πιστέψουν, το PolitiFact επέκτεινε την εστίασή του.
Υπάρχουν παραδείγματα ειδήσεων εκτός πολιτικής που απεικονίζουν αυτόν τον νέο κόσμο των ψευδών ειδήσεων στο Facebook και με τις οποίες ασχολείται το PolitiFact. Τις τελευταίες εβδομάδες, κυκλοφόρησαν πολλές ιστορίες για διασημότητες που μετακινούνται σε μικρές πόλεις. Μία εξ αυτών ήταν ότι ο ηθοποιός Μπιλ Μάρει γοητεύτηκε από τους κατοίκους του Μάριο στο Οχάιο και αποφασίσε να αποσυρθεί εκεί. Παρόμοιες ιστορίες κυκλοφόρησαν και για τον Τομ Χανκς και τον Χάρισον Φορντ. Το PolitiFact αρχικά έγραψε ένα άρθρο με τίτλο «Όχι, δεν αποσύρονται όλοι οι διάσημοι σε μικρές πόλεις», και χαρακτήρισε αυτά τα άρθρα σαν «ψευδή». Ένας υπάλληλος του PolitiFact στη συνέχεια έπρεπε να περάσει στο διαχειριστικό του Facebook και να σημάνει χειροκίντητα κάθε μία από αυτά τα άρθρα σαν ψευδή.
Από τις εκατοντάδες δυνητικά ψευδείς ιστορίες που διαρρέουν σε μια μέρα, οι πέντε οργανώσεις ελέγχου γεγονότων έχουν χρόνο να αντιμετωπίσουν μόλις ένα κλάσμα. Ένας υπάλληλος μιας εκ των εταιρειών δήλωσε ότι αποσκοπούν στο να «απομυθοποιούν» πέντε ειδήσεις την ημέρα. Οι εταιρείες εκτιμούν ότι ολόκληρο το πρόγραμμα μπορεί να χαρακτηρίσει 100 ιστορίες το μήνα.
Το Facebook αναμένει ότι ο ανθρώπινος, χειροκίνητος έλεγχος των ειδήσεων θα βοηθήσει την εταιρεία να βελτιώσει τον αλγόριθμό της με την πάροδο του χρόνου, ώστε να μπορεί να κατανοήσει καλύτερα τα πρότυπα των ψευδών ειδήσεων αυτόματα.
Το Facebook σχεδιάζει να επεκτείνει τη σύμβαση με τις εταιρείες πέρα από το πρώτο έτος και εξετάζει την προσθήκη δύο ακόμη συνεργατών για να βοηθήσουν με τον φόρτο εργασίας. Το ένα σύμφωνα με πηγή που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της, είναι το περιοδικό Weekly Standard.
Προκειμένου να μπορεί να ελέγχει ειδήσεις, ένας οργανισμός πρέπει να υπογράψει έναν κώδικα αρχών που περιλαμβάνει τη δέσμευση να είναι ουδέτερος.
«Αν το Facebook θέλει όντως να εξαφανίσει τις ψευδείς ειδήσεις, θα πρέπει να χρηματοδοτήσει μια εσωτερική ομάδα ελεγκτών», λέει ο επικεφαλής του Διεθνούς Δικτύου Ελέγχου Ενημέρωσης του Ινστιτούτου Poynter, Αλέξιος Μαντζαρλής. Τα στελέχη του Facebook όμως απορρίπτουν αυτή την ιδέα.
Και ο λόγος σύμφωνα με τον κ. Μαντζαρλή μπορεί να είναι ο εξής: Το Facebook δεν θέλει να αναλάβει άμεση ευθύνη για τις πληροφορίες που δημοσιεύονται στην πλατφόρμα του, επειδή κάτι τέτοιο θα ενείχε μεγαλύτερους κινδύνους και θα κόστιζε περισσότερα χρήματα η πρόσληψη και η εκπαίδευση όλων όσων χρειάζονται για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αυτή η πρόκληση.
Το Facebook δήλωσε ότι σκοπεύει να παράσχει περισσότερες ενημερώσεις σχετικά με την πρόοδο της διαδικασίας πριν από το τέλος του έτους και επίσης επιθυμεί να αρχίσει να επικοινωνεί πιο συχνά με τους εταίρους του μέσα στο 2018.
insider.gr