To σύστημα RASFF (Rapid system for food and feed- Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές) έχει δημιουργηθεί από την αντίστοιχη υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σκοπός του συστήματος είναι η άμεση πληροφόρηση των κεντρικών υπηρεσιών στις πρωτεύουσες των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για προβλήματα που προκύπτουν για θέματα αυτά.
Έτσι, σε κάθε μηνιαία ενημέρωση μπορεί να πληροφορεί κάθε ενδιαφερόμενος/η στη διακίνηση των γεωργικών προιόντων τα προβλήματα που προκύπτουν από πλευράς υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.
Το σύστημα αυτό προέκυψε από την ανάγκη των αρμόδιων αρχών ελέγχου των τροφίμων και των ζωοτροφών στην Ευρωπαϊκή Ένωση να μπορούν να ανταλλάσουν πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης σημαντικών κινδύνων στον συγκεκριμένο τομέα. Το σύστημα RASFF βοηθάει τα κράτη μέλη να δράσουν πιο άμεσα και οργανωμένα απέναντι σε έναν κίνδυνο για την δημόσια υγεία που προέρχεται από τροφές ή ζωοτροφές. Κάθε κράτος μέλος οφείλει να χρησιμοποιεί το σύστημα RASFF στις εξής περιπτώσεις:
- Κατά την λήψη μέτρων άμεσου χαρακτήρα για την απαγόρευση εμπορίας κάποιου τροφίμου ή ζωοτροφής πριν αυτό φτάσει στην αγορά ή την απόσυρση/ανάκληση αυτού από την αγορά
- Κατά την σύσταση ή συμφωνία ειδικών που στοχεύει στην υποχρεωτική ή προαιρετική αποτροπή ή μείωση της εμπορίας/χρήσης συγκεκριμένου τροφίμου ή ζωοτροφής που σχετίζεται με συγκεκριμένο κίνδυνο, για τον οποίο δεν απαιτούνται άμεσα μέτρα για την αντιμετώπισή του
- Κατά την απόρριψη, για λόγους σχετικούς με άμεσο ή έμμεσο κίνδυνο της δημόσιας υγείας, παρτίδας/κοντέινερ/φορτίου τροφίμων ή ζωοτροφών σε οποιαδήποτε τελωνειακό σημείο ελέγχου που αποτελεί πύλη εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Για την Ελλάδα υπεύθυνος για την κοινοποίηση τέτοιων ειδοποιήσεων στο σύστημα RASFF είναι ο ΕΦΕΤ.
Το σύστημα βασίζεται σε δυο βασικά είδη κοινοποιήσεων: ειδοποιήσεις που αφορούν την αγορά (market notifications) και τις απορρίψεις στα σύνορα (border rejection). Τα market notifications αφορούν προϊόντα που βρίσκονται στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για τα οποία έχει αναφερθεί κάποιος κίνδυνος για την δημόσια υγεία. Τα προϊόντα που σχετίζονται με κάποιο border rejection δεν εισήλθαν ποτέ στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επιστράφηκαν στην χώρα προέλευσής τους, καταστράφηκαν ή ανακατευθύνθηκαν. Υπάρχει περαιτέρω διαχωρισμός των ειδοποιήσεων και των απορρίψεων, ανάλογα με τη σοβαρότητα του κινδύνου και τον άμεσο ή όχι χαρακτήρα των μέτρων αντιστάθμισης. Οι αρχικές ειδοποιήσεις μπορούν να απαιτήσουν τον επανέλεγχο της κατάστασης μετά από κάποιο χρονικό διάστημα (follow up).
Πάντως, είναι εντυπωσιακή η περίπτωση του εντοπισμού φυτοφαρμάκων σε γεωργικά προϊόντα όπως στο πράσινο τσάι αλλά και στις πιπεριές τσίλι, προϊόντα προερχόμενα από τρίτες χώρες. Ακόμη ποιο εντυπωσιακή είναι η περίπτωση εντοπισμού γεωργικών φαρμάκων κυρίως εντομοκτόνων στα ψάρια Pagasious με προέλευση το Βιετνάμ.
Ακομη, το γεγονός του εντοπισμού γεωργικών φαρμάκων που έχουν αποσυρθεί από χώρες της Ε.Ε σημαίνει ότι στις χώρες αυτές δεν έχει συμβεί κάτι αντίστοιχο.
Με αυτά τα δεδομένα κρίνουμε σκόπιμο να κοινοποιήσουμε τον διαδικτυακό τόπο (Link) όπου κάθε ενδιαφερόμενος/η μπορεί να ενημερωθεί κάθε μήνα σε ποιά προϊόντα εντοπίζονται υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων. https://webgate.ec.europa.eu/rasff-window/portal/?event=notificationsList&StartRow=1
