Ένα ταξίδι στον άνθρωπο, τον αγωνιστή, τον συνθέτη που μίλησε στις καρδιές των λαών του κόσμου στα 100 χρόνια από τη γέννηση του.
Με τρόπο μεγαλειώδη, αλλά βαθιά ανθρώπινο, άνοιξε χθες η αυλαία του 4ου Διεθνούς Φεστιβάλ Μίκη Θεοδωράκη «ΑΡΚΑΔΙΕΣ» στο ιστορικό ορεινό χωριό της Ζάτουνας Γορτυνίας, εκεί όπου η Χούντα των Συνταγματαρχών επιχείρησε το 1968-1969 να απομονώσει τον μεγάλο δημιουργό…και εκείνος, αντί της σιωπής, επέλεξε να αντιλαλήσει με νότες ελευθερίας, ποίησης και αγώνα.
Το φετινό φεστιβάλ, που διοργανώνεται με φροντίδα από το Μουσείο Μίκη Θεοδωράκη Ζάτουνα, τον Δήμο Γορτυνίας και το Σύλλογο «Οι Φίλοι της Μουσικής» και τελεί υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων, της ΚΕΔΕ και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την υποστήριξη της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Πελοποννήσου και της ΔΕΘ ΗELEXPO, ξεκίνησε το απόγευμα της Παρασκευής με συγκίνηση, μουσική, μνήμη και παλμό, αποτίοντας τιμή όχι μόνο στον ίδιο τον Μίκη, αλλά και στην οικογένειά του: την κόρη του Μαργαρίτα, τον γιο του Γιώργο, και τα εγγόνια του, που έδωσαν δυναμικό παρών, μεταφέροντας τη φλόγα της παρακαταθήκης του. Επίσημος καλεσμένος του φεστιβάλ ο Αρκάς διάσημος σκηνοθέτης του «Ζ» Κώστας Γαβράς.
Στην έναρξη του Φεστιβάλ ο Πρόεδρος του Μουσείου Παρασκευάς Παρασκευόπουλος καλωσόρισε το κοινό στην «κιβωτό» όπως ο ίδιος ο Μίκης αποκαλούσε το Μουσείο και ανέφερε με συγκίνηση «ο Μίκης δεν έχει πεθάνει για αυτό και δεν λέμε ‘πέθανε’… αλλά μετράμε από την ημέρα γέννησης του».
Ο Δήμαρχος Γορτυνίας Ευστάθιος Κούλης στον εναρκτήριο χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ας μην ξεχνάμε ότι η τέχνη μπορεί να αγγίξει τις ψυχές, να ενώσει τους ανθρώπους, να αλλάξει τον κόσμο. Και ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι, όπως μας έδειξε ο Μίκης Θεοδωράκης, η πραγματική τέχνη γεννάται από την αγάπη και την αγωνία για έναν καλύτερο κόσμο. Για αυτόν τον καλύτερο κόσμο αξίζει όλοι μας να αγωνιζόμαστε καθημερινά.»
Ο Μίκης ξαναμιλά: Η πρώτη μέρα του Φεστιβάλ
«Αναμνήσεις ενός κοριτσιού»: Η φωνή της Μαργαρίτας.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με την παρουσίαση του βιβλίου της Μαργαρίτας Θεοδωράκη, «Αναμνήσεις ενός κοριτσιού» — ένα αφήγημα βαθιά προσωπικό, γεμάτο εικόνες από την παιδική της ηλικία, τις στιγμές στο πλευρό του πατέρα της, τη Ζάτουνα, τα χρόνια της εξορίας και της δημιουργίας.
Η παρουσίαση συντονίστηκε από τον δημοσιογράφο και επίτιμο πρόεδρο του ΠΣΑΤ Γιάννη Θεοδωρακόπουλο, με παρεμβάσεις από τη δημοσιογράφο Σμαρώ Γεωργιάδου και την Πρόεδρο του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη Ξένια Καλδάρα. Ήταν μια σπάνια στιγμή οικειότητας και ταυτόχρονα ένα άνοιγμα προς την Ιστορία, μέσα από τα συγκινητικά αποσπάσματα που διάβασε η κόρη του Μίκη , Μαργαρίτα.
Τιμή και ευγνωμοσύνη προς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ.κ Νικηφόρο.
Συγκινητική στιγμή ήταν η απονομή του τίτλου του Επίτιμου Μέλους του Μουσείου στο Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ.κ Νικηφόρο, για τη διαρκή του στήριξη και την πνευματική του παρουσία στην περιοχή και στο έργο του Μίκη.
Ο Δήμαρχος Γορτυνίας Ευστάθιος Κούλης τόνισε: «Με τη διπλή ιδιότητα μου …ως Δήμαρχος Γορτυνίας και αντιπρόεδρος του Μουσείου γνωρίζω όλες τις τυπικές διαδικασίες που έχουν προηγηθεί για την παραχώρηση του χώρου από τη Μητρόπολη … και μπορώ να σας για να σας διαβεβαιώσω ότι ο χώρος που φιλοξενεί σήμερα το Μουσείο Μίκη Θεοδωράκη, συνδέεται ουσιαστικά και ιστορικά με αδιάρρηκτη σχέση με τη Μητρόπολή μας. Ο Σεβασμιώτατος είναι δίπλα μας — όχι μόνο ως Ποιμενάρχης με το ήθος, την παρρησία και την αγάπη του, αλλά ως άνθρωπος που αγαπά τον τόπο, που τον πονά, που αγκαλιάζει τον πολιτισμό μας και που κατανοεί βαθιά πως πίστη, τέχνη και ιστορία δεν είναι έννοιες ξεχωριστές, αλλά δρόμοι που οδηγούν στον ίδιο σκοπό: την ελευθερία της ψυχής.».
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ.κ Νικηφόρος ευχαρίστησε και αναφέρθηκε στη διαχρονικότητα του έργου του οικουμενικού συνθέτη. Ανακοίνωσε επίσης την πρόσφατη απόφαση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου να παραχωρήσει την αίθουσα του ισογείου του Μουσείου στη Ζάτουνα, στο Σύνδεσμο Ζατουνιτών προκειμένου όλοι και οι ιδιαίτερα οι νέοι, να έχουν μια ακόμη στέγη στον πολιτισμό.
Με όρθιο το κοινό ο Ύμνος της Παλαιστίνης
Η πρώτη μέρα περιείχε έναν συμβολισμό που ράγισε καρδιές: τον Ύμνο της Παλαιστίνης, που συνέθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης κατόπιν πρότασης του Γιασέρ Αραφάτ και παρουσίασε το 1982 σε καταφύγιο στη Βηρυτό, κατά τη συνέλευση της PLO. Ένα κομμάτι που αποτελεί εμβληματικό μουσικό ντοκουμέντο του διεθνούς του λόγου περί ελευθερίας, ανεξαρτησίας και εθνικής αξιοπρέπειας.
Ο Ύμνος ακούστηκε ξανά, φορτισμένος με την τραγική επικαιρότητα της παραβίασης των συμφωνιών για το Παλαιστινιακό κράτος, καθώς Προμετωπίδα του φεστιβάλ είναι η αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η παρουσία του Ισμάτ Σαμπρί, πρώην Επιτετραμμένου στην Πρεσβεία της Παλαιστίνης στην Αθήνα, και στενού φίλου του Μίκη.
Κορυφαία στιγμή της ημέρας αποτέλεσε η απονομή του τίτλου του Επίτιμου Μέλους του Μουσείου στον Ισμάτ Σαμπρί,
Ο Δήμαρχος Γορτυνίας του πρόσφερε ως αναμνηστικό το μετάλλιο του Δήμου αναφέροντας χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων: «Η παρουσία του Ισμάτ Σαμπρί, και η ακρόαση του ύμνου της Παλαιστίνης μας υπενθυμίζουν πως ο αγώνας για δικαιοσύνη και ελευθερία παραμένει παγκόσμιος.
Η Ελλάδα, σε πλήρη ευθυγράμμιση με το διεθνές δίκαιο, στηρίζει τη λύση των δύο κρατών και τη δίκαιη, ειρηνική επίλυση της παλαιστινιακής τραγωδίας, ως αναγκαία προϋπόθεση για σταθερότητα και ειρήνη στην περιοχή.»
Ο Ισμάτ Σαμπρί ευχαρίστησε τον κόσμο που παγκοσμίως στηρίζει τον δίκαιο αγώνα του Παλαιστινιακού λαού, ο οποίος και δεν πρόκειται να τελειώσει εάν δεν δοθεί δίκαιη λύση στα χρόνια αιτήματα τους»,
Μουσική ως αντίσταση: Μαουτχάουζεν, Λειβαδίτης και Αρκαδίες
Η μουσική πλευρά της πρώτης ημέρας κορυφώθηκε με δύο μεγάλες ενότητες:
Ο Αριστοτέλης Παπαδανιήλ και ο Άρης Ζέρβας ερμήνευσαν με καθαρές γραμμές και θεατρικό πάθος την Καντάτα του Μαουτχάουζεν, σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και ποίηση Ιάκωβου Καμπανέλλη, μαζί με επιλεγμένα ποιήματα άλλων δημιουργών, υφαίνοντας ένα συγκλονιστικό αφήγημα ανθρωπιάς και μνήμη που ντύθηκε με προβολή βίντεο.
Ακολούθησε το μεγάλο λυρικό μουσικό πρόγραμμα με τη Μαέστρο Ελένη Αναγνώστου και τη 80μελή Χορωδία Βέροιας, που απέδωσαν μελωδίες βασισμένες σε ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη, αναδεικνύοντας το βάθος και την καθολικότητα του έργου του Θεοδωράκη.
Η βραδιά ολοκληρώθηκε με ένα σεμνό αλλά βαθιά καλλιτεχνικό πρόγραμμα πιάνου και φωνής, υπό τον τίτλο «Αρκαδίες», από την ίδια την Ελένη Αναγνώστου.
Παρευρέθηκε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ.κ Νικηφόρος, ο Θεόδωρος Καράογλου Βουλευτής, ο Δημήτρης Στρατούλης, Γενικός Γραμματέας της Λαϊκής Ενότητας -Ανυπότακτη Αριστερά κ πρώην βουλευτής, ο Θανάσης Πετράκος, πρώην Βουλευτής και μέλος του ΔΣ του Μουσείου, ο Ισμάτ Σαμπρί, πρώην Επιτετραμμένος στην Πρεσβεία της Παλαιστίνης στην Αθήνα, ο διάσημος σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς και η σύζυγος του Μισέλ, τα παιδιά του Μίκη Μαργαρίτα και Γιώργος και τα εγγόνια του, ο Γρηγόρης Λαμπράκη γιος του δολοφονηθέντος Λαμπράκη και η σύζυγος του δολοφονηθέντος Μαρία Λαμπράκη, ο Δήμαρχος Γορτυνίας Ευστάθιος Κούλης, ο Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Νεκτάριος Μπαρούτσας, Αντιδήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι, και πρόεδροι Δημοτικών Κοινοτήτων Γορτυνίας, ο επίτιμος Πρόεδρος του ΠΣΑΤ Γιάννης Θεοδωρακόπουλος, η Πρόεδρος του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη Ξένια Καλδάρα, η Βάλια Βράκα, Υπεύθυνη Αρχείου Ελληνικής Μουσικής της Μουσικής Βιβλιοθήκης “Λίλιαν Βουδούρη” και εκπρόσωποι τοπικών φορέων και πλήθος κόσμου.
Ένα φεστιβάλ που είναι περισσότερο από εκδήλωση.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Μίκη Θεοδωράκη ΑΡΚΑΔΙΕΣ ΖΑΤΟΥΝΑ δεν είναι απλώς ένα καλλιτεχνικό γεγονός. Είναι μια πράξη ιστορικής μνήμης και πολιτιστικής εγρήγορσης, μια γέφυρα μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, μεταξύ Ελλάδας και κόσμου. Είναι ένας τόπος συνάντησης της τέχνης με την ψυχή της κοινωνίας.
Και η πρώτη μέρα του φετινού φεστιβάλ απέδειξε ότι ο Μίκης είναι παρών.
Με τη μουσική του, τον αγώνα του, την οικογένειά του, τους φίλους του, τους λαούς που τον αγάπησαν.
Η συνέχεια των εκδηλώσεων προμηνύεται εξίσου δυναμική, με λόγο, ποίηση, μουσική και ένα κοινό που μεταμορφώνεται σε ζωντανή φωνή της ιστορίας.
Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται και σήμερα Σάββατο 21 Ιουνίου με πολλές δράσεις το πρωί του Σαββάτου και το απόγευμα:
– Τελετή ανακήρυξης του σπουδαίου ΄Ελληνα και Αρκά σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά, σε επίτιμο Πρόεδρο του Μουσείου Μίκη Θεοδωράκη Ζάτουνας.
Το βράδυ, συναυλία – με την Νεανική Ορχήστρα του Δήμου Αμπελοκήπων Μενεμένης, ΝΟΡΜΕ με μαέστρο τον Κώστα Γεκουσίδη. Συμμετέχει η τραγουδίστρια και βουλευτής Καλλιόπη Βέτα.
– Αφιέρωμα στην ταινία «Ζ» και σε Έλληνες ποιητές.
-Η βραδιά θα κλείσει με μουσική και τραγούδια από τον γιό του Μίκη – μουσικό Γιώργο Θεοδωράκη και την ΕλληνοΕλβετή τραγουδίστρια – ηθοποιό Ιρίνα Καστρινίδη, με τη συμμετοχή και της Μαργαρίτας Θεοδωράκη και των εγγονών του Μίκη. Στο πιάνο, θα βρίσκεται ο Βασίλης Παπαδόπουλος, ο πιανίστας του Μίκη στην ιστορική συναυλία το 1977 στο Λυκαβηττό.
Σας περιμένουμε να το ζήσουμε μαζί.
Εκ του Δήμου Γορτυνίας
