Του Κωνσταντίνου Βεργόπουλου
Η νόσος της λέπρας, ή αλλιώς η νόσος του Χάνσεν, είναι μια χρόνια λοιμώδης ασθένεια η οποία προκαλείται από τα βακτήρια Mycobacterium Leprae και Mycobacterium Lepromatosis. Μια ασθένεια άκρως διαβρωτική προς τον ανθρώπινο οργανισμό, για την οποία δεν υπήρχε αποτελεσματική θεραπεία έως και τα μέσα του 20ου αιώνα. Ακραία μέτρα χρειάστηκαν να ληφθούν για τον περιορισμό της, με επιστέγασμα τους την δημιουργία των γνωστών λεπροκομείων, όπως αυτά της Σπιναλόγκας, της Κω, της Χίου. Η απομόνωση των ασθενών όμως, δεν έφερε μονάχα τον έλεγχο του επιδημιολογικού φορτίου, αλλά πάντοτε την ακολουθούσε η σκιά του στιγματισμού των ασθενών, της αναίτιας περιθωριοποίησης των υγιών οικείων τους, του μόνιμου εξοστρακισμού από την κοινωνία.
Στην σύγχρονη εποχή, αυτή της πανδημίας του Covid19, με τον ίδιο να πρωταγωνιστεί στην καθημερινότητα μας για εννέα και πλέον μήνες, οι όροι ατομική υγιεινή, κοινωνική αποστασιοποίηση και καραντίνα μονοπωλούν σε καθημερινές συζητήσεις και ειδησιογραφία. Και ενώ φαίνεται ότι η ελληνική κοινωνία εναρμονίστηκε πλήρως με αυτή την νεοφανή για τα δεδομένα της πραγματικότητα, μια νοσηρή πτυχή της από το παρελθόν κάνει την επανεμφάνιση της. Όπως και τότε, στην μικρή κοινωνία της Κρητικής Πολιτείας για παράδειγμα, έτσι και σήμερα σε επαρχιακές κυρίως πόλεις(όπως και η δική μας) αναδύεται, με την αύξηση των κρουσμάτων και με τον ιό να εξαπλώνεται αόρατα αλλά αισθητά γύρω μας, ένα φαινόμενο επικίνδυνα ανασταλτικό για την κοινωνική πρόοδο και συνοχή∙ αυτό της σπίλωσης των ασθενών που πάσχουν από τον νέο κορωνοϊό, του στιγματισμού αυτών και των πλησίων τους. Με την ανακοίνωση νέων κρουσμάτων γύρω μας, τα τηλέφωνα αρπάζουν φωτιά κι ένα σύγχρονο «κυνήγι μαγισσών» εκτυλίσσεται ούτως ώστε να μαθευτούν τα ονόματα και οι σχετικές πληροφορίες. «Μήπως είναι ο τάδε; Αποκλείεται, χτες τον είδα να κυκλοφορεί!».
Βέβαια ποιος μπορεί να αδικήσει τους «κυνηγούς»; Ακόμα και με τον μηχανισμό του ΕΟΔΥ να έχει αναλάβει πλήρως από τις απαρχές της υγειονομικής κρίσεως το καθήκον της ιχνηλάτησης, ο φόβος εξωθεί ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα σε αυτή τη διαδικασία. Κι ενώ πολλές φορές μπορεί να φανεί βοηθητική αυτή, η πέραν των ειδικών και των ορίων, αναζήτηση, ακόμα περισσότερες συντελεί στην δημιουργία του σύγχρονου κοινωνικού ρατσισμού, αυτού που προέρχεται από τους υγιείς και που αμείλικτα τοποθετεί στο στόχαστρο του τους πάσχοντες από τον SARS-Cov-2.
Το «φαινόμενο του λεπρού», λοιπόν, μια κοινωνική παθογένεια που δεν χωρά στην Ελλάδα του 2020, εγκυμονεί κινδύνους που μπορούν να οδηγήσουν έως και στην αποσάθρωση του ευρύτερου συνόλου μας. Η λύση απέναντι στην πανδημία δεν βρίσκεται στον στιγματισμό των ασθενών, αλλά στην μετατόπιση του προβλήματος από τους ασθενείς στους υγιείς. Σε αυτές τις δύσκολες ώρες, που το υγειονομικό προσωπικό πασχίζει με κάθε τρόπο να μας εξασφαλίσει την υγεία και την ασφάλεια μας, είναι πια αυτονόητο πως μονάχα η σωστή χρήση της μάσκας και η τήρηση των μέτρων αυτοπροστασίας θα μας οδηγήσουν στην πολυπόθητη επιστροφή στην κανονικότητα.
Ας μην επιτρέψουμε στην πανδημία του Covid19 να μας αλλοτριώσει πνευματικά και ηθικά. Η ζωή, πρώτιστα ακολουθώντας τις οδηγίες των ειδικών αλλά και δρώντας πάνω απ’όλα με την προσοχή που επιβάλλεται σε έναν πιθανό ασυμπτωματικό ασθενή, συνεχίζεται και μετά από τον κορωνοϊό.
Κωνσταντίνος Βεργόπουλος
Φοιτητής Ιατρικής