Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης για την ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της οδηγίας 2014/104/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής (14.3.2018),
ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Αρκαδίας Γ. Η. Παπαηλιού, μεταξύ των άλλων, ανέφερε τα εξής :
1) Η δημόσια επιβολή του δικαίου του ανταγωνισμού από τις επιμέρους αρχές ανταγωνισμού κατά των αθέμιτων και παράνομων περιορισμών του είναι αναγκαία, όμως όχι επαρκής προϋπόθεση για την εύρυθμη και ομαλή λειτουργία της ελεύθερης αγοράς και την αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού. Απαιτείται και η διευκόλυνση των ζημιουμένων να αξιώσουν την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν από σχετικές αθέμιτες και παράνομες πρακτικές και τη στρέβλωση των κανόνων του ανταγωνισμού.
2) Αυτό επιχειρείται με την ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της οδηγίας 2014/104/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με κανόνες που διέπουν τις, βάσει του εθνικού δικαίου, αγωγές αποζημίωσης για παραβάσεις των διατάξεων του δικαίου του ανταγωνισμού των κρατών-μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με την ενσωμάτωση, δεν παραμερίζονται οι διατάξεις αδικοπρακτικής ευθύνης του Αστικού Κώδικα (άρθρο 914 επ. ΑΚ). Ενθαρρύνεται και διευκολύνεται η άσκηση αγωγών αποζημίωσης για παραβίαση της αντιμονοπωλιακής (εθνικής και ενωσιακής) νομοθεσίας, καθώς και η εναρμόνιση των εθνικών δικαιϊκών συστημάτων στο σχετικό πεδίο. Έτσι ενισχύεται ο ανταγωνισμός και η εύρυθμη λειτουργία των αγορών στην ελληνική οικονομία, ευθυγραμμιζομένου του θεσμικού πλαισίου με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τη διεθνή έννομη τάξη.
3) Αγωγή αποζημίωσης μπορούν να ασκήσουν τόσο οι άμεσοι, όσο και οι έμμεσοι αγοραστές προϊόντων. Δηλαδή, τόσο εκείνοι που αγοράζουν απευθείας προϊόντα και υπηρεσίες από τις παραβάτριες επιχειρήσεις, όσο και εκείνοι που αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις επόμενες βαθμίδες της αλυσίδας εφοδιασμού.
Έτσι παρέχεται η δυνατότητα, σε οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει υποστεί ζημία, λόγω παράβασης του ενωσιακού ή εθνικού δικαίου περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού από επιχείρηση ή ένωση επιχειρήσεων, να αξιώνει αποτελεσματικά και να επιτυγχάνει πλήρη αποζημίωση για τη ζημία από την επιχείρηση ή την ένωση επιχειρήσεων.
Με τη ρύθμιση επιδιώκεται, αφενός να αρθούν εμπόδια ως προς την ευδοκίμηση των αγωγών αποζημίωσης για παραβίαση των αντιμονοπωλιακών κανόνων, μεταξύ της δημόσιας και της ιδιωτικής επιβολής της νομοθεσίας περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αφετέρου να εξαφανιστούν τα εμπόδια, ώστε τα «θύματα καρτέλ» να αποκαθίστανται, με την αποζημίωση που θα εξασφαλίσουν μέσω σχετικών αγωγών.
4) Σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, καθιερώνεται ειδικό καθεστώς για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτές ευθύνονται μόνον έναντι των άμεσων και έμμεσων αγοραστών τους, εφόσον τα μερίδια (αγοράς) που κατέχουν στη σχετική αγορά είναι κατώτερα του 5 % σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή τέλεσης της παράβασης και εφόσον η εφαρμογή των συνήθων κανόνων περί της εις ολόκληρον ευθύνης θα μπορούσε να προκαλέσει μη αναστρέψιμο κίνδυνο και συνακόλουθα ανεπανόρθωτη ζημία στην οικονομική βιωσιμότητα τους. Από αυτή την ειδική ρύθμιση εξαιρούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες ενορχήστρωσαν την παράβαση, εξανάγκασαν άλλες επιχειρήσεις να συμμετάσχουν στην παράβαση ή έχουν διαπιστωμένα υποτροπιάσει.
5) Συμπερασματικά, η ενσωμάτωση της οδηγίας στην ελληνική έννομη τάξη αποτελεί μία, έστω μικρή, ψηφίδα της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.
